Nazwa szafir obejmuje barwne korundy z wyjątkiem czerwonych, które nazwano rubinami. Uważa się, że szafiry są niebieskie, a i nazwa ich pochodzi od greckiego słowa sopphirus, czyli niebieski. W rzeczywistości jednak mogą być również czarne, purpurowe, fioletowe, zielone, żółte, pomarańczowe lub bezbarwne. Niebieski kolor zawdzięczają śladowym domieszkom tytanu i żelaza, a czerwony odcień - obecności chromu.
Tlenek glinku
Szafiry, podobnie jak rubiny, krystalizują w układzie trójskośnym, a forma ich kryształów zależy od odmiany i miejsca występowania; np. szafiry ze Sri Lanki są zwykle podwójnymi piramidami. Szafir ma połysk szklisty, przełam nierówny lub muszlowy.
Najpiękniejsze szafiry pochodzą z Birmy. Znajdowane są tam w gruboziarnistych, żółtych piaskach, często mają czarne, pierzaste wrostki. Barwa szafiru ma znaczenie przy ustalaniu jego pochodzenia, Chabrowe szafiry występują w Kaszmirze w pegmatytach lub jako otoczaki w dolinach rzek. Szafiry ze Sri Lanki są jasnoniebieskie, fiołkowe, żółte, białe, zielone lub różowe; rzadkim szafirom pomarańczowo-różowym nadano nazwę padparadża, pochodzącą od syngaleskiego słowa oznaczającego „kolor lotosu".
Niebieskie, zielone i żółte korundy znajdowane są w Queensland w Nowej Południowej Walii (Australia). Niebieska barwa szafirów z Australii jest na ogół ciemniejsza lub wręcz atramentowa, lecz spotyka się tam również atrakcyjne szafiry zielonkawożółte. Szafiry występują także w Brazylii, Kambodży, Kenii, Malawi, Tanzanii, Tajlandii, Zimbabwe oraz innych.
Szafir bywa często nierównomiernie zabarwiony (część kamienia jest niebieska, a reszta bezbarwna). Szlifierz stara się umieścić bezbarwną część kamienia z przodu, a niebieską z tyłu, tak by cały kamień sprawiał wrażenie niebieskiego. Imitacje korundów wykonywane są ze spineli, granatów i szkła. Dublety z granatem w górnej części i niebieskim szkłem w dolnej mogą naśladować szafiry.
Większość niebieskich szkieł i niebieskich dubletów rozpoznać można oglądając je przez barwny filtr Chelsea, gdyż w przeciwieństwie do szafirów naturalnych są one intensywnie czerwone. Kaboszon kwarcowy z barwnym podkładem odbijającym światło u podstawy może udawać korund gwiaździsty.
Poznaj naszą ofertę biżuterii z szafirem
